İlaçlar için patent koruma süresi incelemeli patentler için her yıl yenilenmek kaydıyla 20 yıldır.

Koruma süresi sonunda eşdeğer ilaçların üretilmesi önünde yasal engeller kalkmaktadır.

Yasal korumanın kalkmasıyla birlikte üretilen eşdeğer ilaçlarda sıklıkla gözlenen bir durum; orijinal ilaca benzer marka oluşturmak hatta ambalaj ve renkler kullanmaktır.

Bu durum haliyle orijinal ilaç üzerinden haksız kazanç temin etmektir.

Bu nedenle tam bir hukuksal koruma sağlamak için orijinal ilacın, markasının ve ambalaj, kutu hatta ilacın bizzat şeklinin tasarım tescilinin koruma altına alınması gerekir.

Uygulamada bazı patent danışmanları, kutuların ve ilaçların şeklinin “üç boyutlu marka olarak tescilinin alınması” tavsiyesinde bulunmaktadırlar.

Öncelikle üç boyutlu marka tescili mümkün olsa da hukuksal ihtilaflarda oturmuş bir uygulama bulunmadığından sıkıntı yaşanılması kaçınılmazdır.

Diğer yandan marka kavramıyla tasarım kavramı çok farklı kavramlardır!

Bir ambalajı TPE’de üç boyutlu marka olarak tescillediğinde ambalaj, paket olarak kullanılan benzer bir ürünü engellemek iddia edildiği kadar kolay olmamaktadır.

Kanımızca,  bu tür önerilerde bulunan patent danışmanlarının marka hukukunun fiili uygulaması konusunda yeterli deneyimi olmadığı kanısındayız.

Nitekim üç boyutlu marka tescilinin ülkemizde ilk uygulanmaya başladığı  sırada;

“TPE’de tescilli bir kalem markasının üç boyutlu marka olduğu iddiasıyla açılan davada Bilirkişi olarak oluşturduğum raporda da ifade ettiğim üzere; üç boyutlu marka koruması uygulama açısından büyük sıkıntılar doğuracaktır, üç boyutlu marka tesciline dayanarak tasarım kapsamında kullanılan ürünleri engellemek hukuken mümkün olmamalıdır. Markasal kullanım kavramıyla tasarımsal kullanım kavramları karıştırılmamalıdır ”.

 

Patent süresi dolan ilaçlar/ürünlerde etkin bir koruma sağlamak için patent koruması devam ederken söz konu ilaç için jenerik/etken maddeden farklı bir marka oluşturmak, mümkünse logo, slogan oluşturup tescilini almak ve ambalaj, kutuları için Tasarım Tescili yaptırmak en sağlıklı ve mantıklı yoldur.  ( Marka ve Patent Vekili Av. Murat Eltutan)